Giới thiệu về các hãng game shoot-em up tiêu biểu nên chơi

Muốn làm một bài viết như thế này cũng 1 thời gian rồi nên hôm nay mình viết một bài để giới thiệu các hãng (cũng như game tiêu biểu) shoot-em up/shmup/STG khác ngoài Touhou. Những hãng này thu hút fan của thể loại STG, và một vài game của những hãng ảnh hưởng tới gameplay của Touhou. Và bởi vì mình muốn các bạn Touhou fan chơi những STG khác ngoài Touhou nên mình mới viết cái series này. Nếu bạn nào thích thì like =). Và nếu mấy bạn mod/admin thích thì có thể sticky thớt nảy =)

Bây giờ thì mình xin bắt đầu với hãng đầu tiên:

Kỳ 1: CAVE

Game tiêu biểu: Dodonpachi series, Ketsui, Mushihimesama series

CAVE (viết tắt của Computer Art Visual Entertainment, lol cái Engrish ) là hãng đầu tiên mình muốn giới thiệu. Họ có thể nói là người tạo ra Danmaku/Bullet Hell mà chúng ta biết. Vì vậy nên không quá bất ngờ khi mà (pro/lunatic) player của Touhou thường chọn game của Cave làm những game đầu tiên để chơi khi mà bước chân ra khỏi Touhou.

Là một hãng chuyên về Danmaku, không quá bất ngờ khi đặc điểm chung của game của CAVE là đạn, đạn everywhere. Game của CAVE cũng có những đặc điểm khác đó là stage trong game CAVE thường spam rất nhiều popcorn/zako (giống như mấy con fairy bắn phát chết ngay trong Touhou), spam zako giữa kẻ địch to (trong khi Touhou sẽ tạo 1 khoảng thời gian nhỏ không có kẻ địch trước khi kẻ địch to tiếp theo xuất hiện) và stage thường ào ạt, hành động không ngừng, giết 1 con thì 3 con khác liền xuất hiện. Một đặc điểm nữa là game thường có 2 loop, nếu như loop 1 có độ khó ngang với Touhou Hard thì loop 2 khi mà người chơi chơi xong thì sẽ cảm thấy Touhou Lunatic rất là dễ. Ngoài loop 2 ra game của CAVE cũng có True Last Boss (TLB, tạm gọi là Trùm tận cuối) nổi tiếng với độ khó đến mức độ khó phần còn lại của game so ra chưa là cái đinh gì. Để mở loop 2 hoặc TLB (hầu hết nhưng không phải tất cả các game có cả 2) người chơi phải 1cc loop 1... nhưng không chết + xài bom hoặc tương tự. Đặc điểm cuối cùng của game CAVE chính là hệ thống ghi điểm cực kì thú vị mà họ tạo ra (điểm này tương đối giống Touhou). Hệ thống ghi điểm từ đơn giản như chaining trong Dodonpachi (nhưng mà chơi tốt thì cực khó) cho tới "WTF?" như hệ thống ghi điểm của Espgaluda 2.


Giống như khi nhắc tới Touhou thì không thể không nhắc tới ZUN, thì khi nói về CAVE thì phải nói về nhân vật quan trọng nhất, đó là Tsuneki Ikeda (IKD). Chính lão này là người thiết kế cũng như lập trình hầu hết các game của CAVE. Style của game CAVE cũng là style của Ikeda. Tiểu sử của lão này là một lập trình viên của Toaplan vào những năm cuối của hãng này, sau khi Toaplan phá sản thì gia nhập CAVE, 1 trong 4 hãng thành lập từ đống đổ nát của Toaplan. Nói chung câu chuyện này dài dòng, để khi tới kỳ Toaplan mình kể tiếp.

Nhưng... càng tìm hiểu sâu về CAVE thì bạn có thể phát hiện những game... không có chất CAVE tí nào (Dangun Feveron, Ibara, Pink Sweets, Muchi Muchi Pork!). Đó là bởi vì ngoài Dangun ra thì các game còn lại được thiết kế và lập trình bởi Shinobu Yagawa. Lão này thiết kế game rất là thú vị, để tới mấy kỳ sau mình kể tiếp.

Và sau khi mình mô tả xong về CAVE, khả năng lớn là nhiều bạn sẽ hỏi "Vậy kiếm mấy game này ở đâu?" thì mình có 1 tin vui và 1 tin buồn (hoặc vui). Tin vui là tất cả các game làm từ 2003 trở về trước có thể giả lập được trên MAME (list ở đây), nếu như muốn chơi trên MAME thì mình recommend Shmupmame hoặc Wolfmame nhưng tất cả các bản mame đều có thể giả lập được các game này. Tin buồn là các game sau 2003 thì bạn hoặc phải có XBOX 360 (ưu tiên hệ Nhật (NTSC-J) nhưng các hệ khác vẫn có thể chơi được hầu hết các game do hầu hết nhưng không phải tất cả các game thuộc region-free hoặc có Localize) hoặc gần nhà bạn có cửa hàng game arcade có thể chơi được game sau 2003 (mình biết chỗ Aeon Mall Tân Phú có 1 máy Dodonpachi Daifukkatsu 1.5, chỗ khác không biết).

Kỳ sau: Seibu Kaihatsu

Tiếp tục hóng...

Kỳ 2: Seibu Kaihatsu/MOSS


Game tiêu biểu: Raiden series, Raiden Fighters series, Viper Phase 1

Nếu như game của CAVE nổi tiếng với số lượng đạn kinh hoàng nhưng bù lại chậm thì game của Seibu hoàn toàn ngược lại. Đó là số lượng đạn cực kỳ ít nhưng lại lấy tốc độ bù số lượng. Nếu như bạn nào chơi Touhou/CAVE xong chuyển sang chơi game Seibu với tâm lý "Ôi dào, không phải danmaku thì game chắc dễ ợt." thì sẽ vỡ mộng với những viên đạn tốc độ ánh sáng làm người chơi phải di chuyển liên tục. Hitbox của máy bay cũng lớn hơn nhiều (mặc dù có vài trường hợp hitbox vẫn nhỏ hơn sprite, ví dụ: Raiden Fighters series). Và cuối cùng là game có nhiều stage hơn CAVE hoặc Touhou, ví dụ: game CAVE hầu hết là có 5 stage trừ DoDonpachi có 6 stage, Touhou có 6 stage, Raiden DX có 9 stage, Raiden Fighters có 7 stage... Cuối cùng, game của Seibu nổi tiếng với 1 loại kẻ địch rất là đểu, vừa chạy vào là bắn 1 viên đạn nên ai phản xạ chậm hoặc không chú ý thì 100% là chết, fan của game gọi loại kẻ địch này là "sniper tank". Cái duy nhất làm bạn đỡ khổ hơn là bạn không nhìn thấy hết stage cùng 1 lúc, và cái gì bạn không thấy thì sẽ không bắn bạn =).

Hệ thống ghi điểm của Seibu không có quăng vào mặt bạn như CAVE (ai chơi thử Dodonpachi thì sẽ biết cảm giác này như thế nào) nhưng cũng không kém phần hấp dẫn và đa dạng từ đơn giản như Raiden series cho tới phức tạp hơn chút như Raiden Fighters series. Và không quá bất ngờ khi hệ thống ghi điểm của game Seibu ảnh hưởng tới hệ thống ghi điểm của những game khác. Ví dụ như Raiden DX sáng tạo ra hệ thống ăn score item trong khoảng thời gian nhỏ (flashing coin) mà sau này game Psikyo (kỳ sau) sử dụng. Raiden Fighters series cũng cho chúng ta hệ thống graze mà Touhou nổi tiếng với. Các game Raiden cũng nổi tiếng với nhiều loại powerup khác nhau. Trong Raiden có 5 powerup khác nhau thuộc 2 loại, loại màu có 3 powerup cho đạn, và loại chữ cho tên lửa. Một trong những powerup đó (powerup tím) cực kỳ nổi tiếng và được fan gọi là "toothpaste laser" =).


Đôi nét về Seibu Kaihatsu. Công ty này thành lập năm 1982 dưới cái tên Seibu Denshi nhưng tới năm 1984 thì đổi tên thành Seibu Kaihatsu. Dưới tên Seibu Denshi hãng cho ra 2 game là Stinger và Scion. Sau khi đổi tên thì hãng cho ra 1 vài game chả tiếng tăm gì cho tới 1990, hãng cho ra Raiden. Raiden nổi tiếng tới mức hãng cho ra 2 sequel là Raiden II và Raiden DX, cũng như 1 spinoff series là Raiden Fighters (mặc dù lúc đầu hãng dự định phát hành game đầu tiên trong series dưới cái tên Gun Dogs, đủ để thấy Raiden nổi tiếng tới mức nào). Nhưng đáng tiếc là sau khi phát hành Raiden FIghters Jet thì hãng đóng cửa Arcade Division của mình và câu chuyện của chúng ta tưởng chừng như đã kết thúc thì vào năm 2005, các nhân viên cũ của hãng ra mở công ty riêng mang tên là MOSS. Ngay sau khi thành lập thì MOSS mua lại quyền (không biết phải dùng từ nào ) của Raiden và tiếp tục series với Raiden III, IV và sắp tới sẽ phát hành V. Ngoài tiếp tục Raiden series ra, MOSS cũng làm KOF Sky Stage (spinoff của KOF, được fan đánh giá là... dở) và nổi bật nhất là Caladrius.

Câu hỏi muôn thuở, game kiếm đâu ra? Mặc dù là dòng series chính, nhưng ngoại trừ Raiden ra thì các bản còn lại đều không giả lập được trên MAME 0.148 (là bản MAME mà Shmupmame sử dụng), Raiden II và DX giả lập được trên MAME 0.155 (mặc dù mình vẫn khuyên dùng Shmupmame trừ khi bạn thích input lag). Cả 3 bản đầu tiên đều được port lên PS1 dưới cái tên The Raiden Project. Raiden III được port lên PS2 nhưng cũng được port lên PC và cũng chỉ mới đây thôi nhưng Raiden III cũng có mặt trên Steam. Raiden IV được port lên cả XBOX 360 lẫn PS3 (region free). Trái ngược với đàn anh thì đàn em Raiden Fighters series chơi được trên MAME 0.148 ngon lành. Ngoài ra thì cả 3 bản Raiden Fighters cũng được port lên XBOX 360 trong một compilation mang tên Raiden Fighters Aces. KOF Sky stage cũng được port lên XBOX360 (XBLA), Caladrius thì phức tạp hơn chút, Caladrius có được phát hành trên XBOX 360 nhưng đó là đồ cổ, bản phát hành trên PS3 - Caladrius Blaze là bản hoàn chỉnh (bao gồm cả bản đầu trên XBOX 360 và bản phát hảnh trên Arcade + mode mới) và cân bằng nhất.

Kỳ tới: Psikyo

Hehe, thế là team fan cuồng shmup đã có thêm 1 cao thủ.

1 coin

Bữa giờ quên mất, mấy bạn post làm mình có hứng viết tiếp lol.
Kỳ 3 sẽ ra trong vài ngày =)